Letterlijke tekst persmoment informateur Hamer op 4 juni 2021 over de voortgang van haar werkzaamheden

Mediatekst | 04-06-2021

HAMER

Goedemiddag. Hebben we geen wind, dan hebben we zon he. Nou zoals u waarschijnlijk ook hebt gemerkt hebben we een intensieve week achter de rug. Veel gesprekken gevoerd. Ik kan u vertellen dat we op de inhoud echt wel meters aan het maken zijn. Ik heb natuurlijk een dubbele opdracht en zoals ik vorige week heb aangekondigd zouden we deze week verdiepende gesprekken voeren en dat hebben we ook gedaan. Ik heb vorige week ook gezegd: ik ga ook een beetje intuïtief kijken en luisteren naar wat de partijen van elkaar vinden. Maar ik geloof dat u daar meer van merkt dan ik zal ik maar zeggen. Maar al met al kom ik wel tot de conclusie dat ik wat extra tijd nodig heb. Dat heb ik de Kamervoorzitter ook laten weten. Dat mag denk ik ook niet een verrassing zijn, want eigenlijk heb ik vanaf de eerste dag gezegd dat ik die 6 juni wel heel erg ambitieus vond voor de brede opdracht die er ligt en daar heb ik ook gelijk in gekregen.

STEMERDING (NOS)
Hoeveel extra tijd wilt u nemen?

HAMER
Nou daar ga ik nu niet een nieuwe datum aan plakken. Iedereen die mij een beetje volgt weet dat ik er niet zo van hou om me op een datum te laten vastprikken. Maar ik blijf wel zeggen dat met de situatie waarin we in Nederland zitten en de opdracht die er hier ligt ook over het herstel- en transitiebeleid dat de urgentie echt nodig is.

STEMERDING
Maar inmiddels gaan we dus een fase in dat er niet eens meer een deadline is, terwijl we tweeënhalve maand na de verkiezingen zitten.

HAMER
Ja nou ik ben natuurlijk pas drie weken geleden begonnen. Ik heb u steeds gezegd: een datum is ook maar een datum. Het gaat om de kwaliteit. En ja het is uiteindelijk de partijen die de snelheid bepalen.

STEMERDING
En op welke manier gaat u proberen om die partijen toch straks met elkaar een onderhandeling te laten starten?

HAMER
Ja dat is toch een kwestie van met elkaar praten via de lijnen van de inhoud. Er zijn natuurlijk veel mogelijkheden. Ik zei u net: in die inhoud zie ik eigenlijk helemaal niet zo gek veel verschillen. Dus ik vorder echt goed met mijn inhoudelijke opdracht, maar er zijn andere belemmeringen en daar zullen we het ook over moeten hebben.

AHAROUAY (NRC)
Wat zijn die andere belemmeringen dan?

HAMER
Nou vaak wat partijen van elkaar denken bijvoorbeeld en daar moet je het dan over?

AHAROUAY
Want zijn die verschillen de verschillen die u eigenlijk inhoudelijk ziet?

HAMER
Nou ik zie dat als ik zeg maar een agenda voorleg, bijvoorbeeld over de korte termijn-herstelbeleid, dat ik eigenlijk zelfs buiten de partijen die zeggen te willen regeren ook nog wel veel draagvlak zie. Dus ik ben daar niet zo somber over.

AHAROUAY
Bedoelt u daarmee ook dat u zeg maar op het inhoudelijke deel, daar maakt u zich niet meer zo heel veel zorgen over, maar dit gaat nog alleen maar om het wie met wie-deel?

HAMER
Nou dat zou ik te makkelijk vinden. Ik had ook een hele ingewikkelde opdracht he, herstelbeleid, korte termijn, de agenda eigenlijk voor de formerende partijen, dat is de tweede opdracht. Ook nog een agenda voor de democratische rechtsorde, daar zijn we nu heel voorzichtig van de week naar gaan kijken. Want daar waren we nog helemaal niet aan toegekomen. Dus ik wil die inhoud niet bagetalliseren dat dat weg is of zo. En die is ook nodig vervolgens weer om zeg maar die gesprekken verder te kunnen voeren.

AHAROUAY
Want u zou deze week met uw derde oog gaan kijken he, dat is inmiddels een bekend begrip geworden. Heeft dat derde oog nog iets gezien of wordt...

HAMER
Je moet een beetje opletten met zo’n beeldspraak heb ik gemerkt, want dan zou je kunnen zeggen heeft die misschien wel overuren gedraaid. Ik zie natuurlijk heel veel. Daarom ben ik eigenlijk niet heel somber. Er zijn vele mogelijkheden, maar als u mij vraagt: ziet u nou hup die coalitie er uit voortkomen? Nee dat zie ik nog niet, maar dat heb ik vorige week ook al gezegd.

AHAROUAY
En heeft u die wie met wie-vraag ook gesteld? Ik weet dat u alle partijen de vraag stelt met wie wel, met wie niet.

HAMER
Nee dat heb ik natuurlijk de eerste keer al gedaan bij die 18 partijen, dat zult u ook later terugvinden uiteraard. Maar je ziet beweging. We zien sowieso beweging sinds ik begonnen ben, want toen ik begon wilden heel weinig partijen überhaupt met elkaar praten. Dat hebben we met die clusters een beetje opgelost en nu zitten we in een fase dat we eigenlijk steeds verder komen.

STEMERDING
Maar wat voor aanleiding heeft u om te denken dat het binnen afzienbare tijd wel lukt? Want we staan hier al een tijdje buiten en we hebben heel veel partijleiders steeds maar weer hetzelfde horen zeggen.

HAMER
Ja. Ja, dat valt mij ook op. Dus er zit wel verschil binnen-buiten zal ik maar zeggen. Omdat wij natuurlijk binnen over die inhoud praten. Maar ik vind het veel te vroeg om te zeggen dat er een impasse is. Uiteindelijk ben ik nog maar drie weken bezig. Ik ben een week bezig geweest om de boel in beweging te krijgen, dus ik vind dat echt nog veel te vroeg.

VRAAG
Mevrouw Kaag heeft heel duidelijk een coalitievoorkeur neergelegd, terwijl zowel meneer Rutte als meneer Hoekstra die eigenlijk terzijde schuiven.

HAMER
Ja, maar dat is natuurlijk altijd moeilijk. Wat er hier wordt gezegd, en ik geloof dat ik dat ook in al uw analyses teruglees, de beschietende bewegingen geloof ik dat het gisteren werd genoemd. Ik ga af op wat ik binnen voor gesprekken voer over de inhoud en dan ben ik best wel optimistisch.

WESTER (RTL NIEUWS)
Is het mogelijk dat u op basis van de inhoud straks zegt van: na al dat voorbereidende werk, nou VVD, D66 gaan jullie aan de slag. Gaan jullie nou eens een keer schrijven en kijk wie aan kan sluiten.

HAMER
Ja als ik daar nu op ga speculeren dan weet je bijna dat het dat gaat worden, dus dat ga ik niet doen.

WESTER
Nou dat zou het proces misschien wel een beetje versnellen.

HAMER
Dat snap ik dat vanuit jouw vraag je dat denkt, maar ik ga gewoon niet speculeren op de uitkomst. Dat lijkt me vanuit mijn rol niet verstandig.

VRAAG
Is het een kwestie van weken, dagen, maanden?

HAMER
Dat hoop ik wel, ik hoop wel dat er echt vaart in blijft zitten. Want dat heb ik gezegd, dat is voor dat herstel- en transitiebeleid nodig. Maar ikz eg ook: ik ga me nu niet vandaag op een nieuwe datum vastrpikken, wnt dan staan we hier misschien woensdag weer.

VRAAG
Meneer Hoekstra noemt nu ook andere partijen, hij noemde vanmiddag ineens JA21 weer en Volt. Gaat u die komende week uitnodigen?

HAMER
Ik ga sowieso meer partijen uitnodigen omdat ik zeg maar een breed draagvlak moet hebben voor dat herstel- en transitiebeleid. Dus het lijkt me in ieder geval netjes dat ik bijvoorbeeld, maar ik zeg even bijvoorbeeld, de partijen uitnodig die de motie ook hebben ondersteund. Dat vind ik niet meer dan sjiek. Dus ik ga sowieso weer wat meer partijen uitnodigen. Maar de vraag wie met wie, dat gaan we gewoon rustig bekijken volgende week weer verder.

VRAAG
Wat vindt u van de starre opstelling van de partijen?

HAMER
Ja daar kan ik van alles van gaan zeggen, maar ik geloof niet dat ik het proces help als ik zeg maar ook nog eens mijn reflectie op het geheel gaan geven.

VRAAG
Misschien kan het een zetje geven.

HAMER
Ja maar dat vind ik eigenlijk voor deze fase nog niet nodig.

VRAAG
Maar er is wel wat nodig, wat is uw oproep aan partijen....

HAMER
Mijn oproep in het algemeen is, is: kijk wat er in Nederland aan de hand is. En Nederland verdient zo snel mogelijk een kabinet. Dus dat zou ik tegen iedereen willen zeggen. Oppositie, coalitie, we moeten verder in dit land.

VRAAG
Maar dus ook, ja een heel lelijke vorm, maar stap over je schaduw heen, ga nou met elkaar praten?

HAMER
Vind ik eigenlijk altijd. Maar ik snap ook, ik heb lang genoeg in de politiek gezeten, dat je zelf die conclusie moet trekken.

VRAAG
De heren Hoekstra en Rutte die hier iets zeggen en dat u lijkt te suggereren dat ze dat binnen niet zeggen. Is dat ook zo?

HAMER
Nee ik wil helemaal niks suggereren. Ik kan alleen maar namens mijzelf praten en wat ik zie. En dan zie ik nog veel mogelijkheden.

VRAAG
Maar wat wij horen, dat hoort u binnen niet?

HAMER
Ik hoor alles wat hier gezegd wordt, dat krijgen we allemaal terug. Ik volg ze goed. U volgt mij, ik volg u ook goed.

VRAAG
Zijn de verschillen binnen net zo groot als dat ze buiten zijn?

HAMER
Nou ik vind dat de inhoudelijke verschillen mij optimistisch stemmen. En misschien ben ik te optimistisch, maar dat gaan we dan in die verdiepende gesprekken verder ontdekken.

VRAAG
In welke periode kunnen wij in dit vak met een gerust hart een vakantie boeken?

HAMER
Ja dat moeten jullie echt zelf weten.