Direct na de verkiezingen voor de Tweede Kamer begint de formatie van een nieuw kabinet. In de Grondwet is bepaald dat ministers en staatssecretarissen bij Koninklijk Besluit worden benoemd en ontslagen, maar de Grondwet bevat geen regels over de procedure voor de kabinetsformatie.
De procedure voor de kabinetsformatie is vooral gebaseerd op ongeschreven staatsrecht en gewoontes en kan van formatie tot formatie verschillen. Wel doorloopt iedere kabinetsformatie grofweg de volgende stappen: verkiezingen, informatie, coalitieakkoord, formatie en beëdiging.
De regie voor de kabinetsformatie ligt sinds 2012 bij de Tweede Kamer. Dit heeft de Kamer vastgelegd in haar Reglement van Orde. Concreet betekent dit dat de Kamer ‘onverwijld na de installatie van een nieuw gekozen Kamer, maar uiterlijk een week na de installatie, in plenaire vergadering beraadslaagt over de verkiezingsuitslag. Het doel van die vergadering is één of meer informateurs of formateurs aan te wijzen, en de door hen uit te voeren opdracht vast te stellen.’
De kabinetsformatie vindt plaats in het gebouw van de Tweede Kamer. De gesprekken worden gevoerd in de ruimtes rond de oude vergaderzaal.
